Mức thuế mới 25% đối với hàng nhập khẩu từ Mexico và Canada của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã có hiệu lực vào thứ Ba, cùng với việc tăng gấp đôi thuế đối với hàng hóa Trung Quốc lên 20%, gây ra các cuộc chiến thương mại có thể kìm hãm tăng trưởng kinh tế và làm tăng giá đối với người dân Mỹ vẫn đang phải chịu đựng tình trạng lạm phát cao trong nhiều năm.

Các hành động áp thuế, có thể làm đảo lộn gần 2,2 nghìn tỷ đô la thương mại hàng năm của Hoa Kỳ với ba đối tác thương mại hàng đầu của mình, đã có hiệu lực vào lúc 12:01 sáng (0501 GMT). Trump tuyên bố rằng cả ba quốc gia đều không làm đủ để ngăn chặn dòng chảy của thuốc phiện fentanyl gây chết người và các hóa chất tiền chất của nó vào Hoa Kỳ

Mức thuế quan mới của Trump đã đẩy các chỉ số chứng khoán chính của Phố Wall giảm xuống trong ngày thứ hai liên tiếp trong phiên giao dịch đầu ngày, với chỉ số Nasdaq Composite thiên về công nghệ giảm hơn 10% so với mức cao nhất mọi thời đại vào ngày 16 tháng 12. Các nhà sản xuất ô tô, nhà xây dựng nhà ở, nhà bán lẻ và các cổ phiếu nhạy cảm với thuế quan khác đều bị ảnh hưởng .

Sự sụt giảm này diễn ra sau khi cổ phiếu châu Á và châu Âu giảm mạnh, đẩy lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 10. Đồng đô la Canada và đồng peso Mexico suy yếu so với đồng bạc xanh.

SỰ TRẢ THÙ BẮT ĐẦU

Trung Quốc đã phản ứng ngay lập tức , công bố mức thuế bổ sung 10%-15% đối với một số mặt hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ từ ngày 10 tháng 3 và một loạt các hạn chế xuất khẩu mới đối với các thực thể được chỉ định của Hoa Kỳ. Sau đó, nước này cho biết đã khiếu nại về các biện pháp mới với Tổ chức Thương mại Thế giới.

Canada và Mexico, hai quốc gia đã có mối quan hệ thương mại gần như không có thuế quan với Hoa Kỳ trong ba thập kỷ, đã sẵn sàng trả đũa ngay lập tức.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho biết Ottawa sẽ áp dụng mức thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ trị giá 30 tỷ đô la Canada (20,7 tỷ đô la) , bao gồm nước cam, bơ đậu phộng, rượu vang, rượu mạnh, bia, cà phê, đồ gia dụng, quần áo, giày dép, xe máy, mỹ phẩm và bột giấy và giấy.

Trudeau cho biết Canada sẽ áp thuế đối với 125 tỷ đô la Canada hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ nếu thuế quan của Trump vẫn còn hiệu lực trong 21 ngày. Tham vấn về các sản phẩm này vẫn đang diễn ra, nhưng dự kiến ​​sẽ bao gồm xe cộ, thép, máy bay, trái cây và rau quả, thịt bò và thịt lợn.

“Thuế quan sẽ phá vỡ mối quan hệ thương mại vô cùng thành công”, Trudeau nói, đồng thời nói thêm rằng chúng sẽ vi phạm hiệp định thương mại tự do Hoa Kỳ-Mexico-Canada mà Trump đã ký trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông.

Thủ tướng Ontario Doug Ford nói với NBC rằng ông đã sẵn sàng cắt đứt các chuyến hàng niken và truyền tải điện từ tỉnh của mình sang Hoa Kỳ

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum hôm thứ Ba cho biết “không có lý do, căn cứ hay sự biện minh” nào cho hành động của Trump sau khi Mexico có “hành động quyết đoán” chống lại tội phạm có tổ chức và buôn bán fentanyl.

Bà tuyên bố sẽ trả đũa và cho biết sẽ công bố phản ứng của Mexico tại một sự kiện diễn ra vào Chủ Nhật tại quảng trường Zocalo mang tính biểu tượng của Thành phố Mexico.

Ủy ban điều hành của Liên minh châu Âu cho biết họ “rất lấy làm tiếc” về quyết định này, có nguy cơ làm gián đoạn thương mại toàn cầu. Trump đã tuyên bố sẽ áp dụng “thuế quan đối đẳng” đối với hàng hóa của EU vào ngày 2 tháng 4.

GIÁ TĂNG

Mức thuế quan này đã làm giá cả ở Mỹ tăng, trái ngược với lời hứa khi tranh cử của Trump là sẽ giảm chi phí sinh hoạt cho người Mỹ.

Mục tiêu Tổng giám đốc điều hành Brian Cornell nói với CNBC rằng gã khổng lồ bán lẻ này sẽ tăng giá “trong vài ngày tới” đối với một số sản phẩm tạp hóa theo mùa như quả bơ từ Mexico.

Cornell cho biết: “Nếu áp dụng mức thuế 25%, giá cả sẽ tăng…chắc chắn là trong tuần tới”.

Nhà bán lẻ đồ điện tử Best Buy cũng cảnh báo về khả năng giá cao hơn khi thuế quan có hiệu lực. Tổng giám đốc điều hành Best Buy Corie Barrie nói với các nhà phân tích trong một cuộc gọi rằng Trung Quốc vẫn là nguồn cung cấp sản phẩm hàng đầu của công ty, với Mexico đứng thứ hai.

Mức thuế 20% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ được áp dụng cho một số mặt hàng điện tử quan trọng của Trung Quốc chưa bị áp thuế trước đây, bao gồm điện thoại thông minh, máy tính xách tay, máy chơi trò chơi điện tử, đồng hồ thông minh, loa và thiết bị Bluetooth.

Barrie cho biết tình trạng tăng giá có thể diễn ra trong thời gian dài hơn vì Best Buy thường dự trữ lượng hàng tồn kho đủ dùng trong sáu tuần.

TỔNG KẾT THUẾ QUAN CỦA TRUNG QUỐC

Thuế bổ sung 10% đối với hàng hóa Trung Quốc sẽ được cộng vào mức thuế 10% do Trump áp dụng vào ngày 4 tháng 2 để trừng phạt Bắc Kinh về cuộc khủng hoảng quá liều fentanyl của Hoa Kỳ. Mức thuế tích lũy 20% này được áp dụng ngoài mức thuế lên tới 25% do Trump áp dụng trong nhiệm kỳ đầu tiên đối với khoảng 370 tỷ đô la hàng nhập khẩu của Hoa Kỳ.

Một số sản phẩm này đã chứng kiến mức thuế quan của Hoa Kỳ tăng mạnh dưới thời cựu tổng thống Joe Biden vào năm ngoái, bao gồm tăng gấp đôi thuế đối với chất bán dẫn của Trung Quốc lên 50% và tăng gấp bốn lần thuế đối với xe điện của Trung Quốc lên hơn 100%.

Mức thuế mới mà Trung Quốc công bố hôm thứ Ba nhắm vào nhiều loại sản phẩm nông nghiệp của Hoa Kỳ bao gồm một số loại thịt, ngũ cốc, bông, trái cây, rau và các sản phẩm từ sữa.

Bắc Kinh cũng đặt 25 công ty Hoa Kỳ vào diện hạn chế xuất khẩu và đầu tư vì lý do an ninh quốc gia. Mười trong số các công ty này bị nhắm mục tiêu vì bán vũ khí cho Đài Loan.

Bộ thương mại Trung Quốc cho biết thuế quan của Hoa Kỳ đã vi phạm các quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới và “làm suy yếu nền tảng hợp tác kinh tế và thương mại giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ”

Nông dân Hoa Kỳ bị ảnh hưởng nặng nề bởi cuộc chiến thương mại trong nhiệm kỳ đầu của Trump, khiến họ mất khoảng 27 tỷ đô la doanh số xuất khẩu và mất thị phần tại Trung Quốc vào tay Brazil.

SỢ SUY THOÁI

Thuế quan đối với các sản phẩm của Mexico và Canada có thể gây ra hậu quả sâu sắc hơn nhiều đối với nền kinh tế Bắc Mỹ có mức độ hội nhập cao, vốn phụ thuộc vào các chuyến hàng xuyên biên giới để chế tạo ô tô và máy móc, lọc năng lượng và chế biến hàng hóa nông sản.

“Quyết định liều lĩnh ngày hôm nay của chính quyền Hoa Kỳ đang đẩy Canada và Hoa Kỳ đến bờ vực suy thoái, mất việc làm và thảm họa kinh tế”, Tổng giám đốc điều hành Phòng Thương mại Canada Candace Laing cho biết trong một tuyên bố.

Ngay cả trước thông báo áp thuế của Trump, dữ liệu của Hoa Kỳ vào thứ Hai cho thấy giá tại cổng nhà máy đã tăng lên mức cao nhất trong gần ba năm, cho thấy một làn sóng thuế quan mới có thể sớm làm giảm sản lượng.

Mô hình GDPNow của Ngân hàng Dự trữ Liên bang Atlanta cho thấy sự thay đổi đáng kinh ngạc khi GDP của Hoa Kỳ giảm 2,8% trong quý đầu tiên, so với mức tăng trưởng ước tính 2,3% vào tuần trước.

(Kylie Madry – Reuters)